Norwegia była pierwszym państwem na świecie, które wprowadziło urlop tzw „tacierzyński”. Rodzice w tym kraju mają prawo do płatnego urlopu w pierwszym roku życia dziecka. Aby zachęcić mężczyzn do większego zaangażowania się w opiekę nad dzieckiem, 10 tygodni urlopu zarezerwowane jest dla ojców.

Urlop „tacierzyński” ma na celu ułatwienie rodzicom pogodzenia życia zawodowego oraz rodzinnego. Dzięki niemu Norwegia przewodzi w europejskich statystykach dotyczących liczby urodzeń oraz udziału kobiet na rynku pracy.

Norwescy rodzice mogą wybierać pomiędzy 46 tygodniami urlopu płatnego w 100% lub 56 tygodniami urlopu płatnego w 80%.

Urlop "tacierzyński" naprawdę działa
Już od roku 1977 ojcowie mają prawo do dzielenia się z matkami urlopem rodzicielskim. Lecz na początku lat 90-tych XX wieku z możliwości tej korzystało jedynie 2-3% wszystkich ojców.

Pula tacierzyńska wprowadzona została w roku 1993, by zachęcić większą liczbę ojców do zaangażowania się w opiekę nad dziećmi w pierwszym roku ich życia. Obecnie 10 tygodni urlopu rodzicielskiego zarezerwowanych jest dla ojców i  przepadają gdy nie są wykorzystane.  Norwegia była pierwszym państwem na świecie, które wprowadziło takie rozwiązanie.

W roku 2008 90 procent ojców wykorzystało przysługującą im pulę urlopową. Ponadto, coraz więcej mężczyzn decyduje się na wzięcie urlopu dłuższego niż przysługujący im w ramach puli tacierzyńskiej. W roku 2008 16,5% ojców przedłużyło swój urlop poza okres 10 zarezerwowanych dla nich tygodni, w porównaniu do 11% w roku 2000.

Wzmacnianie roli ojca
Urlop tacierzyński daje mężczyznom możliwość budowania silniejszej więzi z dziećmi tuż po ich narodzinach, co przekłada się na lepsze relacje ojciec/dziecko w dalszym okresie życia, już po urlopie tacierzyńskim. Mężczyźni coraz częściej domagają się równych praw rodzicielskich, na przykład w sprawach o przyznanie opieki nad dziećmi. W roku 2009 opublikowano w Norwegii białą księgę dotyczącą roli mężczyzn i równości płci. Jest to pierwszy tego rodzaju dokument na świecie. 

Debata dotycząca podziału urlopu
Urlop rodzicielski wciąż jest przedmiotem gorącej debaty. Beate Gangås - Rzecznik ds. Równości i Zapobiegania Dyskryminacji - zaproponowała, aby urlop rodzicielski podzielony był na trzy części. Jedna trzecia całego okresu byłaby zarezerwowana dla matki, jedna trzecia dla ojca, zaś trzecia częsć mogłaby być wykorzystana wedle życzenia rodziców. Do tej pory wsparcie dla takiego rozwiązania wyraziło zaledwie kilka partii politycznych.

Fakty:

•W Norwegii rodzicom przysługuje 46 tygodni płatnego w 100 procentach urlopu macierzyńskiego/tacierzyńskiego lub 56 tygodni urlopu płatnego w 80%.

•Trzy tygodnie przed porodem oraz sześć tygodni po nim zarezerwowanych jest dla matki, zaś 10 tygodni z całego urlopu zarezerwowanych jest dla ojca (pula „tacierzyńska”).

•4-tygodniową pulę tacierzyńską ustanowiono w roku 1993. W roku 2009 została ona wydłużona z 6 do 10 tygodni.

•Urlop przyznawany rodzicom w związku z adopcją dziecka poniżej 15 roku życia zapewnia te same prawa co urlop przyznawany w związku z narodzinami dziecka.

•Norweżki, które nie pracują poza domem mają prawo do zryczałtowanego zasiłku porodowego, którego wysokość w roku 2009 wynosi 35.263 NOK.

Zdjęcia: CH/Visitnorway.com
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych Norwegii
(Publikacja na stronie Ambasady Norwegii: http://www.amb-norwegia.pl/About_Norway/policy/Opieka-socjalna/benefits/)