Polskie i szwedzkie MŚP szukają rozwiązań związanych z niedoborem pracowników 23-08-2019

GÅ‚ównym czynnikiem hamujÄ…cym rozwój maÅ‚ych i Å›rednich przedsiÄ™biorstw (MÅšP) w Polsce i Szwecji pozostaje trudność w pozyskiwaniu nowych pracowników. Najnowsze dane dotyczÄ…ce dynamiki MÅšP w obu krajach potwierdziÅ‚y prognozy z 2018r. mówiÄ…ce o tym, że sektor pozostanie pod silnym wpÅ‚ywem sytuacji na rynku pracy.


MaÅ‚e i Å›rednie przedsiÄ™biorstwa pozostajÄ… gÅ‚ównym motorem wzrostu gospodarczego na Å›wiecie. Blisko 90 proc. wszystkich przedsiÄ™biorstw to obecnie MÅšP, co oznacza, że w sektorze zatrudnienie znajduje dwie trzecie caÅ‚ego rynku pracy. W Polsce maÅ‚e i Å›rednie przedsiÄ™biorstwa generujÄ… trzy czwarte produktu krajowego brutto, zapewniajÄ…c przy tym 50 proc. dostÄ™pnych na lokalnym rynku miejsc pracy. Oznacza to, że sektor pozostaje siÅ‚Ä… napÄ™dowa rozwijajÄ…cej siÄ™ polskiej gospodarki. 


W III kwartale 2019r. polscy przedsiÄ™biorcy ankietowani przez Barometr EFL wskazali na niekorzystne obecnie w Polsce warunki dla rozwoju dziaÅ‚alnoÅ›ci. Tylko 21 proc. badanych zadeklarowaÅ‚o, że ma w planach nowe inwestycje. Ostatni raz tak negatywy sentyment dla III kwartaÅ‚u odnotowano w 2015r. Eksperci sugerujÄ…, że trwajÄ…ce od poczÄ…tku tego roku spowolnienie w sektorze MÅšP wynika z obaw dotyczÄ…cych spodziewanego spowolnienia gospodarczego. MiÄ™dzynarodowy Fundusz Walutowy przewiduje, że Å›wiatowa gospodarka w 2019r. bÄ™dzie siÄ™ rozwijać wolniej, a spodziewany wzrost gospodarczy nie przekroczy 3,2 proc. W tym samym czasie PKB Polski ma wynieść 3,8 proc. – znaczÄ…cy spadek z 5,1 proc. w roku ubiegÅ‚ym. Spodziewany jest również dalszy spadek stopy bezrobocia. W tym roku ma ona wynieść 3,6 proc. i 3,5 proc. rok później.


WedÅ‚ug danych GUS już w 2018r. w Polsce odnotowano najniższÄ… od lat 90. stopÄ™ bezrobocia na poziomie 5,8 proc. Oznacza to, że liczba osób bezrobotnych nie siÄ™ga obecnie miliona. Niepokoi przy tym fakt, że, wedÅ‚ug Barometru EFL, każdego roku na polski rynek pracy wchodzi blisko 400 tys. absolwentów, a ubywa ok. 700 tys. zatrudnionych.


Wszystko wskazuje na to, że w Polsce regularnie spada liczba osób w wieku produkcyjnym i luki tej nie sÄ… w stanie wypeÅ‚nić pracownicy z Ukrainy. WedÅ‚ug najnowszego badania aktywnoÅ›ci ekonomicznej ludnoÅ›ci (GUS) osoby aktywne zawodowo stanowiÅ‚y w I kwartale 2019r. 55 proc. ludnoÅ›ci w wieku 15 lat i wiÄ™cej. Oznacza to spadek 0,1 p.p. w porównaniu z I kwartaÅ‚em 2018r.


RozwiÄ…zaniem tego problemu może być automatyzacja niektórych procesów. Åšwiadome narastajÄ…cego problemu, jakim jest brak rÄ…k do pracy, szwedzkie firmy implementujÄ… dziÅ› szereg rozwiÄ…zaÅ„ majÄ…cych wypeÅ‚nić tÄ™ lukÄ™. Szczególnie, że roli sektora maÅ‚ych i Å›rednich przedsiÄ™biorstw nie sposób przecenić w odniesieniu do wpÅ‚ywu, jaki majÄ… na generowanie PKB – zauważa Agnieszka ZieliÅ„ska, Dyrektor ZarzÄ…dzajÄ…ca Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej.  Obserwujemy te zjawiska w Skandynawii już od dÅ‚uższego czasu - dowodem na postÄ™pujÄ…cÄ… automatyzacjÄ™ jako rozwiÄ…zanie w niedoborze kadry sÄ… także trendy opisane przez IzbÄ™ w raporcie „Nordic Insights - trendy ksztaÅ‚tujÄ…ce przyszÅ‚ość biznesu” jak choćby SmarterLiving and working czy AI for Humanity - dodaje.


W odpowiedzi na ten sam problem, szwedzcy mali i Å›redni przedsiÄ™biorcy stawiajÄ… na rozwój. Jak zauważa Daniel Larsson, Radca Ambasady Szwecji, wÅ›ród czynników, które bÄ™dÄ… wpÅ‚ywać na sektor MÅšP wymienić należy zrównoważony rozwój, digitalizacjÄ™ i automatyzacjÄ™. Potrzebne jest też wsparcie w tworzeniu Å›rodowiska przyjaznego innowacjom. – Do narzÄ™dzi umożliwiajÄ…cych rozwój sektora MÅšP można zaliczyć: instrumenty finansowe, promocjÄ™ eksportu, jak również wsparcie internacjonalizacji, dostÄ™pność oÅ›rodków testowych, wspóÅ‚pracÄ™ ze Å›rodowiskiem naukowym i badania oraz kampanie informacyjne i edukacjÄ™ – wymienia Larsson. Wreszcie, za ważny czynnik sprzyjajÄ…cy podniesieniu konkurencyjnoÅ›ci maÅ‚ych i Å›rednich przedsiÄ™biorstw uznaje siÄ™ innowacje cyfrowe. Innymi sÅ‚owy, sektor MÅšP potrzebuje przemiany w inteligentny przemysÅ‚, by utrzymać tempo rozwoju. Pojedyncze dziaÅ‚ania nie rozwiążą problemu. Jest kwestiÄ… kluczowÄ…, by dziaÅ‚ać na wszystkich wymienionych polach – podkreÅ›la.


Stawka jest wysoka, bo jak mówi Larsson najwiÄ™cej miejsc pracy bÄ™dzie w przyszÅ‚oÅ›ci generowanych wÅ‚aÅ›nie przez maÅ‚e i Å›rednie przedsiÄ™biorstwa. Do tego produktywność szwedzkiego sektora maÅ‚ych i Å›rednich przedsiÄ™biorstw wykracza daleko poza Å›redniÄ… europejskÄ…. I to pomimo że, w porównaniu z pozostaÅ‚ymi krajami regionu, liczba osób zatrudnionych w sektorze MÅšP jest mniejsza. WedÅ‚ug danych Komisji Europejskiej przewidywany wzrost wartoÅ›ci dodanej MÅšP w Szwecji to 3,2 proc. w okresie od 2017 do 2019r. W dalszej perspektywie szwedzkie maÅ‚e i Å›rednie firmy mogÄ… urosnąć nawet o 4,7 proc. Dodatkowo, w czasie gdy gospodarka Å›wiatowa wyraźnie spowalnia, Szwecja odnotowaÅ‚a nieznaczny i mniejszy od spodziewanego spadek PKB w drugim kwartale tego roku. W tym czasie PKB kraju skurczyÅ‚o siÄ™ o 0,1 proc., wyraźnie przewyższajÄ…c prognozy rynkowe na poziomie 0,3 proc.


Pomimo to wÅ›ród szwedzkich przedsiÄ™biorców sektora MÅšP pojawiÅ‚a siÄ™ niepewność. Szwedzka organizacja Företagarna, zrzeszajÄ…ca maÅ‚e przedsiÄ™biorstwa i podmioty zwiÄ…zkowe, zapytaÅ‚a przedsiÄ™biorców o nastroje w sektorze i 68 proc. z nich potwierdziÅ‚o, że widzi dobre możliwoÅ›ci dalszego rozwoju – o 2 p.p. mniej, niż rok wczeÅ›niej.


Jest to Å›ciÅ›le zwiÄ…zane z, jak wyrazili przedstawiciele firm, sytuacjÄ… na lokalnym rynku pracy. Czynnikiem, który hamuje obecnie rozwój maÅ‚ych i Å›rednich przedsiÄ™biorstw w Szwecji jest obszar zwiÄ…zany z pozyskiwaniem odpowiednio wykwalifikowanych pracowników – wskazaÅ‚o 29 proc. badanych przez Företagarna przedsiÄ™biorców. WedÅ‚ug nich niedostatek siÅ‚y roboczej w najwiÄ™kszym stopniu odczuwa obecnie branża budowlana i wytwórcza. 


Åšrodki na inwestycje popÅ‚ynÄ…, miÄ™dzy innymi, z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Po raz pierwszy w maju tego roku EBI podpisaÅ‚ umowÄ™ ze szwedzkim bankiem komercyjnym. Do tej pory Å›rodki unijne dedykowane MÅšP dystrybuowane byÅ‚y jedynie za poÅ›rednictwem szwedzkich banków paÅ„stwowych. Ze wsparcia, oferowanego na korzystnych warunkach, skorzystaÅ‚o już 100 tys. maÅ‚ych i Å›rednich przedsiÄ™biorstw.

ŹródÅ‚o: SPCC
Zdjęcie: Pixabay

Projekt i wykonanie i2D