Ekologiczny transport w duńskich miastach - 10 przykładów

Rozwiązania w obszarze mobilności w miastach w Danii przyczyniają się do rozwiązywania problemów związanych z klimatem i środowiskiem naturalnym. Odbywa się to między innymi z pomocą danych dostarczanych przez prywatne samochody czy poprzez zwiększanie roli transportu publicznego i ułatwienie dostępu do ekologicznych alternatyw, które pozwalają zaoszczędzić czas i pieniądze. Poniżej przedstawiamy 10 przykładów wykorzystywanych w miastach rozwiązań transportowych, dzięki którym są one czystsze i bardziej przyjazne do życia.

1. Ekologiczny transport w Kopenhadze - fakty
•    75% podróży w Kopenhadze odbywa się pieszo, na rowerze lub transportem publicznym
•    50% wszystkich podróży do pracy i szkoły / na uczelnię odbywa się na rowerze
•    Obecnie 20% pasażerów więcej niż w 2009 roku korzysta z transportu publicznego
•    Działania na rzecz transportu publicznego o zerowej emisji CO2
•    20-30% wszystkich lekkich pojazdów korzysta z nowych paliw
•    30-40% wszystkich ciężkich pojazdów korzysta z nowych paliw.

2. W Odense padający deszcz zmienia światło na zielone
Odense jako pierwsze miasto w północnej Europie zainstalowało zupełnie nowe czujniki deszczu w sygnalizacji świetlnej wzdłuż autostrady rowerowej, dzięki którym sygnalizacja na skrzyżowaniach jest w stanie stwierdzić, kiedy pada deszcz. Dzięki temu światło zielone dla rowerzystów wydłuży się nawet o 20 sekund, co oznacza, że będą krócej czekać na świetle czerwonym i moknąć w deszczowe dni. Czujnik deszczu komunikuje się z dwoma czujnikami ruchu także zainstalowanymi na słupie sygnalizacji świetlnej, dzięki czemu system rejestruje, kiedy rowerzyści znajdują się w odległości 70 metrów od skrzyżowania i automatycznie wydłuża dla nich światło zielone. O systemie informuje rowerzystów zamontowana na słupie sygnalizacji świetlnej skrzynka, która się zapala, kiedy system jest uruchamiany. Celem systemu jest ułatwienie korzystania z roweru, a czujnik deszczu jest małym gadżetem technologicznym, dzięki któremu codzienne dojazdy rowerem stają się nieco przyjemniejsze.

3. Dworzec Køge Nord
Dworzec Køge Nord będzie charakterystycznym punktem na mapie ekologicznej mobilności w Regionie Stołecznym Kopenhagi. Dworzec ten będzie pełnić w całym Regionie Stołecznym rolę hot spotu i węzła transportowego dla osób podróżujących samochodem, autobusem, pociągiem i rowerem. Kluczowymi elementami w procesie jego tworzenia były: prosty projekt, minimalne wykorzystanie zasobów i materiałów oraz jak najmniejsze koszty utrzymania. Główną częścią dworca jest 225-metrowa kładka łącząca najbardziej zatłoczoną duńską autostradę z istniejącą już lokalną linią kolejową do Kopenhagi i planowaną dwutorową linią kolejową dużych prędkości oraz obiektem typu „parkuj i jedź“. Nowa linia kolejowa w znacznym stopniu zaspokoi przyszłe potrzeby transportowe za sprawą istotnej poprawy rozkładów jazdy dzięki częstszym odjazdom i znacznemu skróceniu czasu podróży do Kopenhagi i w przeciwnym kierunku. Będzie nową bramą do stolicy Danii dla 90 tys. osób przejeżdżających  każdego dnia i istotnym miejscem na trasie do pracy dla 8 tys. pasażerów, którzy według szacunków będą codziennie korzystać z dworca Køge Nord.

4. Autostrady rowerowe
Autostrady rowerowe są elementem międzygminnej formy współpracy, mającą na celu stworzenie rozbudowanej sieci dróg rowerowych przecinających i oplatających kopenhaski Region Stołeczny. Celem tej inicjatywy jest zapewnienie lepszych warunków osobom dojeżdżającym do pracy na rowerach i zachęcenie do korzystania z tej formy transportu poprzez innowacyjne rozwiązania. Dzięki autostradom rowerowym liczba takich osób mogłaby wzrosnąć w Regionie Stołecznym o ponad 30% w porównaniu z dniem dzisiejszym, zatem projekt ten jest jednym z kluczowych elementów rozwoju mobilności opartej na zasadzie zrównoważonego rozwoju. Na trasie Farum _ Kopenhaga od jej otwarcia w 2012 roku odnotowano wzrost liczby osób korzystających z tej formy transportu o 52%. Projekt jest rezultatem porozumienia o partnerstwie między Regionem Stołecznym i tworzącymi go 23 gminami. Budowa 28 autostrad rowerowych mogłaby zredukować liczbę dni, jakie pracownicy spędzają na zwolnieniu chorobowym o 34 tys. rocznie, oraz o 1,4 mln ograniczyć liczbę podróży samochodem w godzinach szczytu. W przypadku autostrad rowerowych zwrot społeczno-ekonomiczny jest na poziomie 19%, czyli jest znacznie wyższy od wymogu Ministerstwa Finansów przewidującego, że zwrot z inwestycji w projekty infrastrukturalne musi wynosić 5%. Dla porównania zwrot z planowanej linii okrężnej kopenhaskiego metra wynosi 3,1%. W przypadku wykorzystania pełnego potencjału, nadwyżka społeczno-ekonomiczna autostrad rowerowych szacowana jest na poziomie 978 mln euro w okresie 50 lat od 2012 roku.

5. Inteligentna sygnalizacja skraca czas podróży rowerzystów
Kopenhaga będzie pierwszym dużym skandynawskim miastem, w którym inteligentne światła zainstalowane zostaną na wszystkich skrzyżowaniach. Stary system sygnalizacji świetlnej ma już 35 lat, dlatego przyszedł czas na jego modernizację. Stolica Danii zainwestowała w 380 nowych słupów sygnalizacji świetlnej. Szacuje się, że długość podróży osób korzystających z publicznych autobusów skróci się o 5-20%. W przypadku rowerzystów będzie to 10%. Sygnalizacja będzie połączona z internetem, co pozwoli wydłużyć zieloną falę i poprawić kontrolę ruchu w Kopenhadze. Wspomniane sygnalizatory są częścią wartego 47 mln koron (6,2 mln euro) pakietu, dzięki któremu tutejszy system kontroli ruchu będzie bardziej inteligentny i zaawansowany cyfrowo. Na wszystkich głównych arteriach prowadzących do centrum miasta jest zielona fala dla rowerzystów - osoba jadąca z prędkością 20 km/h nie musi zatrzymywać się na całej trasie do centrum miasta i z powrotem do domu. Ponadto prowadzone są projekty pilotażowe mające na celu poprawę tej technologii dzięki czujnikom „odczytującym“, ilu rowerzystów zbliża się do skrzyżowania. Jeżeli będzie ich pięciu lub więcej, światło zielone będzie wystarczająco długie, aby mogli przez nie przejechać.

6. Podróż do pracy pociągiem razem z rowerem

Duńskie Koleje Państwowe umożliwiają osobom podróżującym do pracy w Kopenhadze pociągiem zabranie ze sobą roweru. Dzięki przeprojektowaniu wagonów w taki sposób, że obowiązuje w nich system jednokierunkowy, ułatwiający wsiadanie i wysiadanie, kolejarze stworzyli środek transportu bardzo popularny wśród osób dojeżdżających do miasta. Zwiększenie przestrzeni dla rowerów nie odbyło się kosztem innych pasażerów, a czerwone kopenhaskie pociągi przewiozły w 2015 roku rekordową liczbę 114 mln osób, przy punktualności na poziomie 99%. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest zaprojektowanie pociągów w sposób ułatwiający przewóz rowerów. Piesi pasażerowie natomiast przyzwyczaili się do tej sytuacji wykazują się wyrozumiałością. Możliwość zabrania ze sobą do pociągu roweru pozwala podróżnym zrezygnować z dłuższych podróży samochodem, co zmniejsza w mieście korki oraz ułatwia i przyspiesza korzystanie z transportu publicznego.

7. Inteligentne rozwiązania dla autobusów w dzielnicy Valby
Szybki transport autobusowy okazał się wydajną i oszczędną formą transportu publicznego, która zyskała popularność w wielu miastach na całym świecie. Kopenhaga od wielu lat pracuje nad tym, aby autobusy poruszały się po ulicach szybciej i bardziej punktualnie z korzyścią dla wielu milionów pasażerów. W mieście realizowane są liczne inicjatyw ułatwiające autobusom dotarcie do celu - np. wyodrębnione buspasy, na których światło zielone zapala się wcześniej niż na pozostałych pasach ruchu. W dzielnicy Valby 10 słupów sygnalizacji świetlnej jest teraz w stanie dostrzegać autobusy i umożliwiać im przejechanie skrzyżowania na zielonym świetle. Jest to możliwe dzięki 66 kamerom, które rozpoznają wszystkie pojazdy silnikowe, oraz systemowi GPS zainstalowanemu w autobusach. Pierwsze wyniki pokazują, że wyodrębnione buspasy pozwalają w godzinach szczytu zaoszczędzić do dwóch minut na stosunkowo krótkim odcinku. Na tym obszarze czas przejazdu samochodów i rowerów ma się skrócić o 20%.

8. Elektryczne pojazdy sprzedają energię do sieci
Idealnym  modelem systemu zasilania energią jest sytuacja, w której miliony akumulatorów ładują się energią z sieci, a następnie dostarczają energię do sieci, kiedy system elektroenergetyczny jej potrzebuje. Projekt ten realizowany jest w ramach współpracy między producentem samochodów marki Nissan, przedsiębiorstwem energetycznym Enel i mającą siedzibę w Kalifornii spółką Nuwe. Działające w Danii przedsiębiorstwo użyteczności publicznej Frederiksberg Forsyning w ramach tego projektu zainstalowało dziesięć urządzeń do dwukierunkowej wymiany energii  V2G firmy Enel i zakupiło dziesięć niegenerujących żadnych emisji i w 100% elektrycznych furgonetek Nissan  e-NV200, które dołączą do floty tej spółki. Kiedy furgonetki nie są używane, można je podłączyć do nowych urządzeń typu V2G, dzięki którym mogą one pobierać energię elektryczną z krajowej sieci elektroenergetycznej lub ją do niej przesyłać, co sprawia, że samochody te stają się swego rodzaju mobilnymi rozwiązaniami elektroenergetycznymi. Łączna ilość mocy udostępniana przez ładowarki V2G firmy Enel o mocy 10 kilowatów wynosi ok. 100 kilowatów.

9. System w pełni elektrycznych samochodów miejskich

DriveNow jest pierwszym na świecie systemem elektrycznych samochodów miejskich, który zostanie zintegrowany z transportem publicznym w Kopenhadze. Jest on też platformą testową służącą do określenia wpływu samochodów elektrycznych na schematy poruszania się i zachowanie pasażerów na ostatnim odcinku podróży - między przystankiem autobusowym i drzwiami ich domu. System zbiera informacje o sposobie korzystania z samochodów i transportu publicznego oraz miejscu pracy i zamieszkania ich użytkowników. Dane uwzględniają szczegółowe informacje o pogodzie, wydarzeniach w mieście i jego „rytmie“, co pozwala zidentyfikować najczęściej uczęszczane miejsca i określić lokalizację infrastruktury niezbędnej do ładowania pojazdów. Wszystko to ma na celu optymalizację infrastruktury publicznej na potrzeby zarówno systemu samochodów miejskich, jak i pojazdów elektrycznych znajdujących się w rękach prywatnych użytkowników. Samochód elektryczny pełni rolę nowoczesnej platformy, która zintegrowana jest z internetowym narzędziem do planowania podróży.

10. Przyspieszenie w przemyśle związanym z transportem publicznym
Aby wspierać funkcjonowanie w oparciu o zasadę zrównoważonego rozwoju oraz przejście przemysłu związanego z transportem publicznym na energię ekologiczną, odpowiedzialna za transport publiczny Movia od wielu lat testuje nowe technologie i zielone rozwiązania dla autobusów. Operatorzy komunikacji miejskiej powinni odgrywać w tym obszarze ważną rolę poprzez ułatwianie testów technicznych w celu wsparcia rozwoju branży oraz identyfikacji zagrożeń i kosztów. Wiedza uzyskana w ramach takich testów przekazywana jest operatorom prywatnym, dzięki czemu mogą oni oferować bardziej ekologiczne rozwiązania po korzystniejszych cenach, co w innym przypadku nie byłoby możliwe. Na przestrzeni ostatnich siedmiu lat Movia prowadziła testy, których przedmiotem były autobusy hybrydowe, zasilane gazem, lekkie, autobusy klasy „midi“, eko-przejazdy, różne rodzaje biopaliw, np. w 100% syntetyczny biodiesel produkowany z odpadów z rzeźni, a także 7- i 12-metrowe elektryczne autobusy ładowane w czasie nocy. W 2016 roku Movia prowadziła testy na autobusach elektrycznych o długości 12 m, ładowanych na obszarze miejskim. Testowane technologie pozwalają ograniczyć ilość szkodliwych substancji, np. CO2, NOx i cząstek stałych, oraz zmniejszyć poziom hałasu. Szereg przetestowanych technologii jest już w użyciu, jak np. lekkie, ekologiczne autobusy wykorzystujące odpady z rzeźni, które przy spalaniu nie emitują CO2. Liczne testy i próby pozwalają na szybsze przejście z paliw kopalnych na paliwa pochodzące ze źródeł odnawialnych, co przynosi korzyści pasażerom, osobom mieszkającym tuż przy ruchliwych ulicach i środowisku naturalnemu.

Źródło: stateofgreen.com
Zdjęcie: Niclas Jessen/ VisitDenmark.com

Projekt i wykonanie i2D