Spotkanie z fińską pisarką Sofi Oksanen

Warszawa, 9-06-2010

Wydawnictwo Świat Książki

Aliide Truu wlepiła wzrok w muchę, mucha w nią.
Takim intrygującym zdaniem rozpoczyna się mistrzowska, wciągająca i poruszająca powieść, łącząca psychodramę, wątki sensacyjne i Wielką Historię, wpływającą na "małe" losy zwykłych ludzi.

JesteÅ›my w Estonii, w roku 1992. Stara wieÅ›niaczka Aliide znajduje na swym podwórku mÅ‚odÄ…, przerażonÄ… i pobitÄ… RosjankÄ™ ZarÄ™, która twierdzi, że ucieka przed mężem. Nieufna Aliide zabiera jÄ… do domu. Obie próbujÄ… siÄ™ "wybadać", kluczÄ…c i kÅ‚amiÄ…c. Bo obie majÄ… wiele do ukrycia. Powoli, coraz bardziej zaskoczeni, poznajemy prawdÄ™ o dwóch kobietach, uwikÅ‚anych w tajemnice zbrodni, namiÄ™tnoÅ›ci i marzenia o szczęściu. Poznajemy dwa życia, które miaÅ‚y wyglÄ…dać caÅ‚kiem inaczej.
Historia starej Aliide jest dÅ‚uga i powikÅ‚ana, jak dzieje jej ojczystej Estonii. Aliide dorastaÅ‚a w latach 1930. w niepodlegÅ‚ym kraju. ZakochaÅ‚a siÄ™ wówczas w Hansie, który ożeniÅ‚ siÄ™ z jej siostrÄ… Ingel. Po zajÄ™ciu Estonii przez sowietów, Å›cigany za dziaÅ‚alność antyradzieckÄ… Hans musiaÅ‚ siÄ™ ukrywać. Nie mogÄ…c zdobyć jego serca, Aliide, już żona komunisty i sama komunistka, zemÅ›ciÅ‚a siÄ™ okrutnie na siostrze, szwagrze i ich córeczce. On nie przeżyÅ‚, one zostaÅ‚y deportowane w głąb ZSRR i Aliide już nigdy ich nie widziaÅ‚a.

Historia Zary jest krótka. Wychowana we WÅ‚adywostoku, w socjalistycznej biedzie, skorzystaÅ‚a z pomocy koleżanki, by wyjechać na zachód i zapracować na wymarzone studia. Hotel, w którym miaÅ‚a pracować, okazaÅ‚ siÄ™ berliÅ„skim burdelem, pilnowanym przez okrutnych rosyjskich mafiosów. Gdy Zara zabija klienta i ucieka, jedynym adresem, pod który może siÄ™ udać, jest dom Aliide Truu - siostry jej babki...

Obie, Aliide i Zara, nie znajÄ… nawzajem swych historii. Stara zdąży siÄ™ jednak dowiedzieć, że Zara jest wnuczkÄ… Ingel i Hansa, nim na jej podwórko zajedzie czarna woÅ‚ga z mafiosami, szukajÄ…cymi nieszczÄ™snej dziwki... I wówczas zrobi coÅ›, co pozwoli jej na odkupienie strasznych win. Czy tytuÅ‚owe "oczyszczenie" jest jednak możliwe?

Oksanen kapitalnie buduje napiÄ™cie, w czym pomaga jej sugestywny, oszczÄ™dny styl. IntrygujÄ…ca opowieść o dwóch kobietach z dwóch pokoleÅ„, tworzÄ…ca ponadczasowy dramat niczym z greckiej tragedii, wtopiona jest doskonale w dziesiÄ…tki lat życia w Estonii: niepodlegÅ‚ej, radzieckiej i znowu wolnej. Obie bohaterki ostatecznie okazujÄ… siÄ™ przecież ofiarami Wielkiej Polityki. Aliide odczÅ‚owieczyli komuniÅ›ci. ZarÄ™ - mafiosi, panoszÄ…cy siÄ™ bezkarnie po upadku systemu, w czasie chaosu transformacji.

Projekt i wykonanie i2D